اختیار انسان از منظر صدرا و یاسپرس

author

Abstract:

مسألة اختیار آدمی از جمله موضوعات مهمی است که در آراء صدرالمتألهین به‌عنوان مؤسس حکمت متعالیه و یاسپرس به‌عنوان یکی از فلاسفه خدامدار بی‌دین اگزیستانسیالیست، مطرح است. در تطبیق آراء این دو فیلسوف، با توجه به افق و مبانی فکری متفاوت این دو تفکر، همواره باید جانب احتیاط را رعایت کرد. توجه یاسپرس به انسان و تأکید بر وجود ساحتی اصلی به نام نفس یا اگزیستانس که اختیار و گزینش‌های آدمی، مرحله‌ای از مراتب آن است، تعریف اختیار، اراده، آزادی، دیدگاه او در باب انسان مختار و رابطة اختیار با متعالی از جمله مواردی است که صدرا و یاسپرس را در فلسفه‌ورزی به یک‌دیگر نزدیک می‌کند. این مقاله، با توصیف و تبیین بنیادی‌ترین دیدگاه‌های این دو متفکر در باب مسألة پیچیدة اختیار انسان، سعی در یافتن شباهت‌ها و تفاوت‌ها و نقادی این دو سنت فلسفی دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انسان شناسی از منظر یاسپرس و فاضل نراقی

بررسی انسان شناسی بر مبنای ایدئولوژی وباورهای تاریخی، ضمن تحلیل و یا تطبیق آن با سایر دیدگاهها ومکاتب ، تجربه ای مفید در راستای دستیابی به الگوی مناسب، بالنده وپیشرفته مبتنی بر باورهای تربیتی یک جامعه است . از این رو نوشتار حاضر با هدف بررسی تطبیقی انسان شناسی کارل یاسپرس(شارح ومفسر اگزیستانسیالیزم) ومقایسه آن با دیدگاههای فاضل نراقی (دانشمند ایرانی واسلامی) به تحقیق در این زمینه پرداخته است. ب...

full text

اختیار انسان از منظر فخر رازی و محمدحسین طباطبایی

جبر و اختیار از مسائل اختلافی میان متکلمان و فلاسفه است که هر یک برای آن راه‌حلی مطرح کرده‌اند. فخر رازی به پیروی از مکتب اشعری، نظریه کسب را می‌پذیرد ولی آن را به نحوی تفسیر می‌کند که به نظریه اختیار بسیار نزدیک است و حتی نظریه اختیار را در قالب عبارت «لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین» به‌صراحت بیان می‌کند. از طرف دیگر، انسان را «مضطر فی صورة المختار» می‌داند که در ظاهر نفی اختیار است. فخر...

full text

مقایسه‌ی ایمان وحیانی صدرا و ایمان فلسفی کارل یاسپرس

ایمان یکی از مهم‌ترین موضوعات دین و فلسفه‌ی دین است و در واقع، گوهر دین‌داری محسوب می‌گردد. واژه‌ی ایمان به وفور در قرآن و کتب مقدس به کار رفته است؛ به همین دلیل، فهم و طلب آن از نظرگاه تمام معتقدان به خدا مهم به‌نظر می‌رسد و هر کس در قلمرو خود سعی می‌کند معنای این کلمه و منظور خداوند از کاربرد آن را دریابدایمان در طول تاریخ، باعث بحث‌های دامنه‌داری،چه در میان متکلمان اسلامی و چه در میان فیلسوف...

full text

تعریف و تشخیص انسان از نگاه ملاصدرا و کارل یاسپرس

یاسپرس و صدرا گرچه به دو منظومه فکری متفاوت تعلق دارند ولی هر دو بر ضرورت شناخت انسان تاکید و به وجود هسته ای مرکزی به نام نفس اشاره دارند که به علت فعالیت و مدرک بودن و نیز حرکت و آزادی غیر قابل تعریف و شناسایی حدی است این حقیقت دارای تعیین ها و تحصل ها و مراتب بی شمار است اساساً انسان دارای ماهیتی از پیش تعیین شده نیست و هر فردی خود نوع منحصر به فرد است در نظام فکری صدرا نفس و بدن با هم ارتباط...

full text

مقایسه ی ایمان وحیانی صدرا و ایمان فلسفی کارل یاسپرس

ایمان یکی از مهم ترین موضوعات دین و فلسفه ی دین است و در واقع، گوهر دین داری محسوب می گردد. واژه ی ایمان به وفور در قرآن و کتب مقدس به کار رفته است؛ به همین دلیل، فهم و طلب آن از نظرگاه تمام معتقدان به خدا مهم به نظر می رسد و هر کس در قلمرو خود سعی می کند معنای این کلمه و منظور خداوند از کاربرد آن را دریابدایمان در طول تاریخ، باعث بحث های دامنه داری،چه در میان متکلمان اسلامی و چه در میان فیلسوف...

full text

سرگذشت انسان از اختیار تا نجات

بحث اختیار انسان و سوء استفادة وی از اختیار، یا گناه، یکی از آموزه‌های اصلی کتاب مقدس و همچنین اندیشمندان مسیحی بوده است. از این میان، ایرنائوس و ترتولیان- از نخستین آبای کلیسا- هر دو اختیار انسان را به منزلة ضرورتی در آفرینش آدمی برای به کمال رسیدنش می‌دانند، اما انسان همواره اختیار خود را به درستی به کار نمی‌برد و چه بسا موجبات گناه خود را فراهم آورد. ایرنائوس هرچند به مفهوم بازدارندة گناه در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 23

pages  7- 31

publication date 2010-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023